Archief
In Vrijheid Verbonden 2023
Datum: 16 januari 2023
Thema: Koester de Toekomst
Presentatie bundel over duurzaamheid
In Vrijheid Verbonden: Wat zeggen religies en levensbeschouwingen over duurzaamheid?
Door: Berry van Oers
UTRECHT - Ruim honderd belangstellenden luisterden op maandagavond 16 ja- nuari 2023 in TivoliVredenburg naar een lezing van schrijfster Eva Rovers met als titel ‘Koester de toekomst. Een zinvol leven vandaag, dankzij de generaties van mor- gen’. Ze hield haar lezing, in de vorm van een brief aan de bewoners van de toe- komst, tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van In Vrijheid Verbonden, het landelijk interreligieus platform dat zich sterk maakt voor goed samenleven en democratie. In Vrijheid Verbonden had het thema duurzaamheid en de visies daarop van reli- gies en levensbeschouwingen voor haar jaarlijkse bijeenkomst geëntameerd.
Prinses Beatrix zou de bijeenkomst bijwonen en een bundel over de visies van gods- diensten en levensbeschouwingen op duurzaamheid in ontvangst nemen. Toen be- kend werd dat de prinses verstek liet gaan, vanwege het bijwonen van de uitvaart van oud-koning Constantijn in Griekenland, zei de massaal aangemelde pers evenzo massaal weer af. Het thema was er niet minder belangrijk door. Sharon Dijksma, burgemeester van Utrecht, nam het tweede exemplaar van de bundel in ontvangst. “Het eerste exemplaar is voor de prinses”, zei de voorzitter van In Vrij- heid Verbonden Bikram Lalbahadoersing. Violiste Svenja Staats stond borg voor de muzikale omlijsting. Lalbahadoersing was blij met haar komst. “Svenja wil met muziek mensen met elkaar verbinden”, zei hij.
Gedeelde waarden
Dijksma wees er op dat klimaatverandering vele gevolgen heeft, onder meer voor economie en veiligheid. Ze benadrukte dat je ogen sluiten voor de gevolgen van de opwarming van de aarde geen optie is. Je hebt een verantwoordelijkheid. Dijksma noemde in dat verband het bijbelse ‘rentmeesterschap’. Ze wees op de vele ge- deelde waarden van verschillende gemeenschappen. Van daaruit kun je samenwer- ken aan duurzaamheid. Dijksma: “Door kleine stappen te zetten kun je elkaar vin- den.” De burgemeester verwees in dat kader naar de nieuwjaarstoespraak van de koning. Die vroeg daarin: “Wat voor samenleving willen we zijn?” Ook citeerde Dijksma paus Franciscus: “Wat voor een wereld willen we nalaten?”
Gemeenschappelijkheid is krachtig
Eva Rovers memoreerde hoe astronauten in 1968 op weg naar de maan vanuit het heelal de aarde zagen. Nog nooit had een mens de aarde als mooie blauwe planeet gezien. Naast de schoonheid waren de astronauten ook geraakt door de broosheid van de aarde. Rovers: ”Ze gingen naar de maan maar ontdekten de wereld.” Rovers constateerde dat veel mensen een gevoel van machteloosheid hebben omdat ze ten onrechte denken geen invloed te hebben om oplossingen te vinden voor klimaat- verandering. Ze wees er op dat collectieve wijsheid nodig is om de problemen op te lossen. Rovers: “Onze gemeenschappelijkheid is krachtig.” Als voorbeeld noemde ze de burgerberaden. Het gaat er volgens Rovers om een goede voorouder te zijn. Ze stelde zich voor dat mensen van de toekomst naar ons kijken zoals wij nu naar het slavernijverleden kijken met woede, plaatsvervangende schaamte en ongeloof. ”Rovers: “Religies en levensbeschouwingen helpen mensen goede voor- ouders te zijn.” Ze stelde dat zorgen voor de toekomst betekent dat het leven wel- iswaar anders wordt, maar niet slechter.
Visies van jonge mensen
Na het verhaal van Rovers bestegen jonge vertegenwoordigers vanuit de zes tradities het podium. Onder leiding van ecoloog en filosoof Matthijs Schouten vertelden ze hoe ze vanuit hun tradities aankijken tegen duurzaamheid. Schouten: “Mijn gene- ratie heeft er een potje van gemaakt.” Hij was daarom benieuwd naar de visies van jonge mensen. Humanist Huib Pruymboom vroeg zich af hoe je vanuit je eigen waarden kunt leven. Boeddhist Bas Bruggeman koesterde het leven zoals dat er is. Christen Annemarthe Westerbeek zei dat ze zo wil leven dat ze daar de schepping eer mee doet en daar God mee dient. De joodse Anne-Maria van Hilst wees er op dat men zich er van bewust moet zijn wat je als individueel persoon kunt doen.
Betrokkenheid en hoop
Moslim Rasit Bal probeert de machteloosheid te compenseren door onder andere afval op te ruimen. Hij benadrukte het belang van samenwerking van religieuze gemeenschappen bij het oplossen van problemen. Bal: “We moeten gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen.” Schouten beaamde dat. “Het gaat om wezenlijke be- trokkenheid”, zei hij. Volgens Van Hilst kun je dat het beste bereiken door educa- tie. We moeten streven naar een levenshouding van verwondering, verbondenheid en dankbaarheid. Westerbeek wees op het belang van hoop. Hindoe M.Shama viel haar bij. “Wanhoop verdwijnt als je begint bij het perspectief van dankbaarheid. We moeten dankbaar zijn voor wat we al hebben”, zei hij. Westerbeek vulde aan: “Je moet meer genieten van genoeg!”
“Begin bij jezelf!”
We wonen in een gemeenschappelijk huis dat aarde heet en waar we allemaal deel van uitmaken. Rasit Bal, één van de auteurs van de bundel over duurzaamheid, sprak de wens uit dat de bundel velen mag inspireren en perspectief mag geven. “Begin bij jezelf”, gaf hij als opdracht aan de zaal mee. Lalbahadoersing was het daar helemaal mee eens: “Wat zou het fijn zijn als de jongeren van later kunnen zeggen: die mensen uit 2023 hebben aan ons gedacht!”
Klik hier voor een foto impressie van de bijeenkomst.
